انواع سیم ارتودنسی دندان

همان طور که می دانید، هدف اصلی درمان ارتودنسی، مرتب کردن دندان ها برای بهبود سلامت آن ها و ایجاد لبخندی زیبا است. این روش درمانی، مانند سایر درمان های پزشکی، از ابزارهای خاصی بهره می گیرد. براکت ها و سیم های ارتودنسی از مهم ترین اجزای این فرآیند محسوب می شوند. سیم ارتودنسی پس از نصب روی دندان ها، نیروی لازم را برای حرکت دادن آن ها به موقعیت درست ایجاد می کند. در پایان دوره درمان، دندان هایی منظم و لبخندی جذاب نتیجه خواهد بود. افراد مختلف با درجات متفاوتی از بی نظمی دندانی یا فکی برای ارتودنسی اقدام می کنند. نوع و شدت ناهنجاری تعیین می کند که چه ابزاری در این فرآیند استفاده شود. به همین دلیل، سیم های ارتودنسی در جنس ها و انواع مختلفی طراحی شدند تا پاسخگوی این نیازها باشند. در این مطلب، ویژگی های انواع مختلف سیم های ارتودنسی و تنوع آن ها را بررسی خواهیم کرد تا انتخاب آگاهانه تری داشته باشید.

آشنا شوید: بریس ارتودنسی چیست؟

در برخی موارد، دندان درد ناگهانی می‌ تواند ناشی از فشار نامناسب بین دندان‌ های فشرده و نامرتب باشد؛ به همین دلیل، آگاهی از روش‌ های درمان شلوغی دندان با ارتودنسی می‌ تواند به پیشگیری از این نوع درد کمک کند.

مقاله مفید: ارتودنسی فلزی بهتر است یا نامرئی؟

سیم ارتودنسی چیست؟

براکت های ارتودنسی قطعات کوچکی هستند که با طراحی خاص خود دارای شیاری در وسط می باشند. سیم ارتودنسی که گاهی به آن آرچ وایر نیز گفته می شود، از داخل این شیار عبور می کند. ترکیب هماهنگ براکت ها و سیم ارتودنسی باعث مرتب شدن دندان ها و بهبود زیبایی لبخند فرد می شود. این سیم که از میان شیارها می گذرد و تمامی دندان ها را در بر می گیرد، با اعمال نیرویی ملایم و پیوسته، دندان های نامرتب را به موقعیت مناسبشان هدایت می کند. سیم های ارتودنسی به گونه ای طراحی شده اند که انعطاف پذیری لازم را داشته باشند تا با قوس طبیعی دندان های فک بالا و پایین تطبیق یابند و به درستی روی دندان ها و فک ها قرار گیرند. همچنین باید توجه داشت که درمان ارتودنسی برای دستیابی به بهترین نتیجه، تنها باید توسط متخصص ارتودنسی انجام شود.

این پرسش که ارتودنسی سرامیکی بهتر است یا فلزی؟ یکی از رایجترین دغدغه‌ های بیماران پیش از آغاز درمان ارتودنسی است؛ زیرا انتخاب نوع براکت تأثیر مستقیمی بر جنبه‌ های زیبایی، راحتی و هزینه‌ درمان دارد.

طرز عملکرد سیم ارتودنسی

تفاوت اصلی بین ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک در وجود اجزایی مانند براکت ها، سیم ها و بریس ها و همچنین نحوه عملکرد آن ها است. دندان های انسان از طریق بافتی به نام رباط پریودنتال به استخوان فک متصل می شوند. این رباط، ریشه دندان را به وسیله ماده ای به نام سمنتوم که سطح ریشه را می پوشاند، به استخوان متصل می کند. سمنتوم ماده ای زنده است که توسط سلول های خاصی تولید می شود و در سمت دیگر رباط، استخوان زنده فک قرار دارد. این ترکیب باعث می شود که دندان ها بتوانند در محدوده کوچکی داخل حفره خود حرکت کنند. رباط پریودنتال بسیار پویاست و مدام در حال تغییر و بازسازی است. این بافت همراه با سمنتوم و استخوان فک به نیروهای خارجی واکنش نشان داده و شکل خود را تغییر می دهند. در حالت طبیعی، هنگام جویدن یا گاز گرفتن، فشار و کشش متعادلی به دندان ها وارد می شود که آن ها را در موقعیت مناسب نگه می دارد. اما در ارتودنسی، نیروی کنترل شده ای به دندان ها اعمال می شود که این تعادل را بر هم زده و موجب حرکت آن ها می شود. فشار وارد شده توسط سیم های ارتودنسی بسیار ملایم اما مداوم است. این امر باعث می شود دندان ها به تدریج و بدون آسیب به موقعیت جدید منتقل شوند و استخوان فک نیز فرصت کافی برای بازسازی و تطبیق داشته باشد.

مقاله خواندنی: ارتودنسی دندان های جلو

انواع سیم ارتودنسی از لحاظ جنس

در طول زمان، سیم های به کار رفته در بریس های ارتودنسی تغییرات و پیشرفت های چشمگیری داشته اند. در گذشته، از مفتول های طلا برای این منظور استفاده می شد، اما امروزه بسته به نیاز و کاربرد، از موادی مانند استیل ضد زنگ، نیکل، مس و تیتانیوم بهره می برند. این تغییرات، نه تنها عملکرد بهتری ارائه داده اند، بلکه دوام و انعطاف پذیری بیشتری نیز فراهم کرده اند.

• سیم ارتودنسی تیتانیومی (TiMolium): این نوع سیم ترکیبی از ویژگی های انعطاف پذیری و نیروی مداوم نیکل تیتانیوم و استحکام بالای سیم استیل است. نیکل تیتانیوم و سیم بتا تیتانیوم به دلیل مقاومت در برابر شکستگی، سطح صیقلی و خاصیت انعطاف پذیری، به گزینه های محبوبی در بین متخصصین ارتودنسی تبدیل شده اند.
• سیم نیکل تیتانیوم رفلکس: این سیم با خاصیت فوق العاده الاستیک و توانایی بازیابی شکل اولیه، فشار ملایم و پایداری را برای دندان ها فراهم می کند. مقاومت آن در برابر تغییر شکل دائمی، به کاهش فشار زیاد روی دندان ها کمک می کند و از آسیب یا شکستگی جلوگیری می نماید. این سیم ها ضمن عملکرد موثر، راحتی بیمار را نیز تضمین می کنند.
• سیم TP Original Wire: این نوع سیم با سختی و =مقاومت بالا شناخته می شود و نیروی یکنواخت و مداومی را بدون تغییر شکل یا شکستگی ایجاد می کند. این ویژگی ها، آن را به گزینه ای ایده آل برای مراحل اولیه درمان ارتودنسی و اصلاح موقعیت دندان ها تبدیل کرده است.

مقاله مرتبط: مراقبت از بریس ارتودنسی

انواع سیم ارتودنسی از لحاظ سطح مقطع

در طول زمان، شکل و سطح مقطع سیم های ارتودنسی دستخوش تغییرات زیادی شده است. این سیم ها که در ابتدا با مقطع دایره ای طراحی می شدند، امروزه به انواع مربعی و مستطیلی نیز تکامل یافته اند. یکی از مهم ترین عوامل در این تحول، میزان اصطکاک بین سیم و شیار براکت است. اگر این اصطکاک زیاد باشد، حرکت دندان ها و عملکرد سیم های ارتودنسی به طور مستقیم تحت تأثیر قرار گرفته و حتی ممکن است روند درمان را مختل کند. علاوه بر این، موقعیت دندان ها و میزان انحراف آن ها نیز بر ایجاد این اصطکاک مؤثر است. به همین دلیل، تولیدکنندگان سیم های ارتودنسی همواره به دنبال کاهش اصطکاک و بهبود عملکرد محصولات خود هستند.

مقاله مرتبط: ارتودنسی دندان نیش

تنوع سیم های ارتودنسی ناشی از تفاوت در جنس، ضخامت و سطح مقطع آن هاست. این ویژگی ها، میزان انعطاف پذیری، اصطکاک و کنترل بر حرکت دندان ها را تعیین می کنند و متخصص ارتودنسی بر اساس نیاز بیمار، مناسب ترین گزینه را انتخاب می کند. سیم های ارتودنسی بر اساس سطح مقطع به سه نوع کلی تقسیم می شوند:

• سیم های ارتودنسی با مقطع دایره ای: این نوع سیم ها معمولاً در مراحل اولیه درمان ارتودنسی استفاده می شوند. به دلیل خاصیت انعطاف پذیری بالا، سیم های دایره ای برای تنظیم اولیه و پوشش کلی دندان ها مناسب هستند. همچنین، این سیم ها اصطکاک کمتری دارند و حرکت آسان تری را در شیار براکت فراهم می کنند. با این حال، کنترل گشتاور و فشار دقیق روی دندان ها با این سیم ها دشوارتر است.
• سیم های ارتودنسی با مقطع مربعی: سیم های مربعی در مقایسه با نوع دایره ای، کنترل بیشتری بر حرکت دندان ها ارائه می دهند و به همین دلیل در مراحل پیشرفته تر درمان محبوب تر هستند. این سیم ها علاوه بر فراهم کردن کنترل حرکتی مناسب، تا حدودی از مزیت لغزش مکانیکی سیم های دایره ای نیز بهره می برند. اما از سوی دیگر، پهنای کم آن ها می تواند به عنوان یک محدودیت در نظر گرفته شود.
• سیم های ارتودنسی با مقطع مستطیلی: سیم های مستطیلی بیشترین کنترل را بر حرکات دندانی دارند و عموماً در مراحل پایانی درمان به کار می روند. با این حال، این سیم ها به دلیل سختی و مقاومت بالا، فشار بیشتری به براکت ها وارد می کنند که ممکن است باعث جدا شدن براکت از دندان شود. بنابراین، استفاده از سیم های مستطیلی نیازمند دقت و مهارت بالای متخصص است.

انحراف یا کجی فک نه‌ تنها می‌ تواند ظاهر صورت و لبخند فرد را تحت‌ تأثیر قرار دهد، بلکه ممکن است در عملکرد طبیعی فک، مانند جویدن غذا، تکلم و حتی تنفس نیز اختلال ایجاد کند و در صورت عدم درمان، منجر به بروز مشکلات جدی‌ تر در ساختار دهان و فک شود.

مقاله مرتبط: آینده درمان های ارتودنسی

سیم ارتودنسی رنگی

بعضی افراد که قصد انجام ارتودنسی دارند، به نوعی از تجهیزات ارتودنسی به نام سیم های رنگی علاقه نشان می دهند و ترجیح می دهند از آن استفاده کنند. با این حال، باید دانست که سیم های ارتودنسی خودشان رنگ خاصی ندارند و معمولاً به رنگ نقره ای یا فلزی دیده می شوند. در حقیقت، رنگ آمیزی در ارتودنسی به براکت ها یا کش های رنگی (اورینگ ها) مربوط می شود که بر اساس سلیقه فرد انتخاب می شوند و ارتباطی به رنگ سیم ارتودنسی ندارد.

برای جلوگیری از لق شدن دندان در حین درمان ارتودنسی و برای درمان پیشگیرانه و جلوگیری از بروز این اتفاق، مقاله لینک شده را مطالعه بفرمائید.

مطالعه مفید: انتخاب بهترین رنگ ارتودنسی

جمع بندی

انتخاب سیم های ارتودنسی باید به دقت و توسط متخصص ارتودنسی صورت گیرد. متخصص با بررسی شرایط دندان ها و فک شما و همچنین میزان نامرتبی و ناهنجاری موجود، مناسب ترین نوع و جنس سیم را پیشنهاد می کند. در این نوشته تلاش کردیم تا شما را با انواع سیم های ارتودنسی آشنا کنیم و نحوه عملکرد آن ها را توضیح دهیم. همان طور که دیدید، سیم های ارتودنسی در انواع و سایزهای متنوعی وجود دارند. برای انتخاب سیمی که بهترین نتیجه را برای شما به همراه داشته باشد، حتماً به بهترین متخصص ارتودنسی تهران مراجعه کنید. دکتر مهریزی بهترین متخصص ارتودنسی در شهرک غرب انواع ارتودنسی مانند ارتودنسی متحرک، ارتودنسی کودکان، ارتودنسی لینگوال، ارتودنسی بزرگسالان و ارتودنسی سرامیکی را در مطب تخصصی خود انجام می دهی. برای مشاوه و تماس با ایشان فرم زیر را کامل کنید.

مطالب مفید: تغییر رنگ دندان ها در ارتودنسی

بیشتر بدانید: نحوه انجام ارتودنسی دندان های جلو