درمان اختلال مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) با ارتودنسی

اختلال مفصل گیجگاهی فکی به دلیل پیچیدگی های خاص خود، تشخیص و درمان آن با چالش های فراوانی روبرو است. شیوع این مشکل در میان جمعیت های گوناگون متفاوت بوده و برآورد می شود که حدود ۱۲ درصد از افراد در آمریکا از مشکلات مفصل گیجگاهی فکی رنج می برند. همچنین، این ناهنجاری در میان زنان نسبت به مردان بیشتر دیده می شود. در این مقاله از کلینیک متخصص ارتودنسی در تهران به بررسی اختلالات فک و روش های درمانی موجود برای آن ها خواهیم پرداخت.

در مطب دکتر مهریزی تمام خدمات ارتودنسی مانند ارتودنسی ثابت، ارتودنسی متحرک، ارتودنسی نامرئی، ارتودنسی بزرگسالان، ارتودنسی کودکان، ارتودنسی لینگوال و ارتودنسی سرامیکی انجام می شود. برای دیدن نمونه درمانهای ارتودنسی بر روی لینک مربوطه کلیک کنید و برای رزرو وقت مشاوره کافیست فرم زیر را کامل کنید.

ناهنجاری فک یکی از مشکلات رایج ارتودنسی است که درمان آن میتواند بر زیبایی چهره و عملکرد صحیح دندان‌ ها تأثیر بگذارد. مراجعه به متخصص خوب ارتودنسی در شمال تهران برای درمان ناهنجاری فک، گامی مؤثر در جهت بهبود ساختار فک و اصلاح طرح لبخند است. انحراف یا کجی فک نه‌ تنها می‌ تواند ظاهر صورت و لبخند فرد را تحت‌ تأثیر قرار دهد، بلکه ممکن است در عملکرد طبیعی فک، مانند جویدن غذا، تکلم و حتی تنفس نیز اختلال ایجاد کند و در صورت عدم درمان، منجر به بروز مشکلات جدی‌ تر در ساختار دهان و فک شود.

اختلال مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) چیست؟

اختلالات مفصل گیجگاهی-فکی (TMJ) به مشکلاتی در مفصل متصل کننده فک به جمجمه اشاره دارد که وظیفه حرکت فک را بر عهده دارد. این اختلال معمولاً با علائمی همچون درد فک، صدای مفصل فک ، سردرد، گوش درد و دشواری در باز و بسته کردن دهان همراه است. عوامل مختلفی می توانند در بروز این مشکل نقش داشته باشند؛ از جمله آسیب های فیزیکی، تنش های روانی و استرس، و ناهنجاری های ساختاری در دندان ها و فک. سفت شدن عضلات فک و صورت معمولاً بر اثر استرس، دندان‌ قروچه یا مشکلات مفصل فکی گیجگاهی ایجاد می‌ شود و می‌ تواند منجر به درد مزمن، خستگی عضلانی، دشواری در باز کردن دهان، احساس فشار در ناحیه صورت و حتی بروز سردرد های مکرر و آزار دهنده شود.

بیشتر بدانید: فک درد عصبی

بیشتر بدانید: درد فک

آشنایی با علائم اختلال TMJ

علائم زیر ممکن است نشان دهنده مشکلات فک و مفصل گیجگاهی باشند:

• صدای کلیک یا ترک خوردن فک هنگام حرکت دادن دهان
• سردردهای مکرر یا میگرن
• احساس درد در گوش
• درد در ناحیه فک
• درد در گردن
• احساس خستگی در ماهیچه های صورت، گردن، شانه ها و پشت
• محدودیت در دامنه حرکات فک
• کج شدن فک به یک سمت هنگام باز یا بسته شدن
• صدای خش خش یا تق تق در مفصل فک
• عدم تقارن بین دندان ها یا فک بالا و پایین
• فرسایش نامنظم سطح دندان ها
• ترک خوردگی یا شکستگی دندان ها
• آسیب در ترمیم های دندانپزشکی

مقاله مفید: برای جلوگیری از لق شدن دندان در حین درمان ارتودنسی و برای درمان پیشگیرانه و جلوگیری از بروز این اتفاق، مقاله لینک شده را مطالعه بفرمائید. پلاک دندان، لایه‌ ای چسبناک از باکتری‌ ها است که عامل اصلی پوسیدگی و بیماری‌ های لثه محسوب می‌ شود. برای آشنایی بیشتر با این “دشمن خاموش سلامت دهان” و راه‌ های پیشگیری از آن، اینجا کلیک کنید.

مقاله مفید: درمان مشکلات گوارشی با استفاده از ارتودنسی

اختلال مفصل گیجگاهی فکی به چه دلایلی ایجاد می شود؟

شناسایی علائم اختلال در مفصل گیجگاهی فکی می تواند پیچیده و زمان بر باشد. ابتدا دندانپزشک یا متخصص گوش و حلق و بینی فک بیمار را کاملاً بررسی می کند تا نشانه های التهاب یا حساسیت را تشخیص دهد. برای ارزیابی دقیق تر بافت ها و استخوان های مفصل، از آزمایش هایی مانند عکس برداری با اشعه ایکس، سی تی اسکن یا ام آر آی استفاده می شود. با این حال، عوامل ایجاد این اختلال هنوز به طور کامل شناخته نشده اند، اما می توان با توجه به برخی علائم مشترک این اختلال را شناسایی کرد. از مهم ترین عوامل موثر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آسیب به فک یا مفصل
• آرتروز
• فشار ناشی از دندان قروچه که می تواند به مفصل فشار آورده و باعث التهاب شود. روشهای درمانی دندان قروچه را بخوانید.
• ساییدگی مفصل
• تحلیل رفتن دندان ها
• ناهنجاری های مادرزادی در ساختار فک
• هم پوشانی نادرست دندان های بالا و پایین. با انواع بایت دندان آشنا شوید.

مقاله مفید: ارتودنسی فانکشنال

مال‌ اکلوژن به نا هماهنگی در قرار گیری دندان‌ ها و فک‌ ها گفته میشود که میتواند باعث مشکلات زیبایی، گفتاری و عملکردی در دهان شود و نیازمند درمان ارتودنسی است.

ارتباط بریس با مشکلات مفصل گیجگاهی فکی

یکی از موضوعات چالش برانگیز در دندانپزشکی، ارتباط بین بریس و مشکلات مفصل گیجگاهی فکی است. در گذشته این تصور وجود داشت که درمان های ارتودنسی و استفاده از بریس ها در بلندمدت می توانند به اختلالات این مفصل منجر شوند؛ اما پژوهش های اخیر نشان می دهد که ارتباط مستقیمی میان این دو وجود ندارد. تغییراتی که بریس ها در ساختار فک ایجاد می کنند، بسیار جزئی هستند و نمی توانند عملکرد پیچیده مفصل گیجگاهی فکی را مختل کنند. حتی در بسیاری از موارد، بریس ها می توانند با توجه به علت مشکلات مفصلی، به درمان و بهبود کمک کنند. بریس های خاصی که به عنوان محافظ بر روی دندان ها نصب می شوند، علاوه بر اصلاح ناهنجاری ها، از ساییدگی و دردهای مفصلی نیز جلوگیری می کنند. این بریس ها که از مواد زیست سازگار مانند پلی اتیلن و فلزات مخصوص ساخته می شوند، توسط متخصص ارتودنسی تجویز و به دقت روی دندان ها فیکس می شوند. دوره استفاده از این بریس ها و برنامه درمانی مرتبط با آن نیز باید با دقت توسط ارتودنتیست تنظیم شود تا بهترین نتیجه حاصل شود.

جراحی فک ارتوگناتیک، یک راهکار تخصصی برای اصلاح ناهنجاری‌ های فک و بهبود عملکرد دهان و صورت است. این نوع جراحی معمولاً برای افرادی که با مشکلاتی مانند ناهماهنگی فک‌ ها، اختلال در جویدن، یا مشکلات زیبایی چهره مواجه هستند، توصیه میشود.

اینویزیلاین روشی نوین و نامرئی برای صاف‌ کردن دندان‌ ها است که بدون سیم و براکت، زیبایی لبخند را حفظ می‌ کند.

برای اطلاع از هزینه ارتودنسی در سال ۱۴۰۴ کلیک نمایید.

درمان مشکلات مفصل گیجگاهی فکی

بسیاری از افرادی که دچار مشکلات مفصل گیجگاهی فک هستند، می توانند با مراقبت های شخصی و روش های خود درمانی تا حد زیادی علائم را کاهش دهند و به بهبودی دست یابند. تغییراتی در شیوه زندگی، دقت در نحوه غذا خوردن و تنظیم فعالیت های روزانه می تواند تأثیر مثبتی در فرایند درمان داشته باشد. برخی از توصیه های خود مراقبتی شامل پرهیز از جویدن آدامس، مصرف غذاهای نرم و دوری از خوراکی های سخت، جلوگیری از اعمال فشار اضافی به فک و دندان ها (پرهیز از قرار گرفتن در موقعیت های استرس زا) و استفاده از ماساژ برای عضلات صورت و فک می باشد. یکی دیگر از روش های تسکین دردهای مفصل گیجگاهی فکی استفاده از داروهای استروئیدی است. تزریق استروئید در ناحیه مفصل گیجگاهی می تواند به کاهش درد و علائم بیماری کمک کند. این روش، بسته به شدت آسیب، ممکن است به عنوان درمان موقت یا دائمی مورد استفاده قرار گیرد. روش دیگری که در موارد شدیدتر پیشنهاد می شود، جراحی مفصل گیجگاهی است. جراحی معمولاً زمانی انجام می شود که آسیب به بخش اصلی مفصل وارد شده و مشکل به مرحله حادی رسیده باشد. در برخی موارد، به دلیل ضربه یا مشکلات طولانی مدت، دامنه حرکت فک بسیار محدود شده و ممکن است نیاز به تعویض مفصل گیجگاهی باشد.

مطلب مفید: هایپردونتیا یا دندان اضافه چیست؟

نکته مهم در رابطه با درمان اختلال TMJ

در صورتی که دندانپزشک تشخیص دهد که ارتودنسی مناسب ترین راه حل برای مشکل شما است، ابتدا آزمایش های لازم انجام می شود. سپس متخصص ارتودنسی گزینه های درمانی مختلف را برای اصلاح ناهماهنگی دندان های فک بالا و پایین بررسی می کند. یکی از مؤثرترین روش های درمان، استفاده از بریس ارتودنسی است که به کمک آن می توان به مرور دندان ها را به موقعیت مطلوب منتقل کرده و مشکل را برطرف کرد.

نتیجه گیری

ارتودنسی تنها به منظور زیبایی انجام نمی شود؛ بلکه می تواند درمان موثری برای مشکلاتی مانند اختلال مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) باشد. ارتودنتیست ها با اصلاح جایگاه دندان ها و فک، به بهبود سلامت کلی فک و کاهش علائم آزاردهنده مرتبط با TMJ کمک می کنند. در نهایت، این روش درمانی می تواند به بیماران در دستیابی به زندگی بدون درد و عملکرد بهتر فک یاری رساند.

مقاله مفید: فواصل میان دندان ها

از قبل بدانید: ارتودنسی و سردرد

سوالات متداول درباره اختلال مفصل گیجگاهی-فکی (TMJ)

• آیا هر بیمار مبتلا به اختلال مفصل گیجگاهی-فکی (TMJ) به ارتودنسی نیاز دارد؟
  • نه، ضرورت استفاده از ارتودنسی برای درمان TMJ به شرایط خاص هر فرد وابسته است. در صورتی که اختلال TMJ ناشی از مشکلات موقعیت دندان ها یا فک باشد، ارتودنسی می تواند به عنوان یک گزینه درمانی مؤثر در نظر گرفته شود. اما اگر عوامل دیگری مانند استرس، آسیب جسمی یا بیماری های التهابی دلیل این مشکل باشند، ممکن است نیاز به رویکردهای درمانی متفاوتی باشد.
• مدت زمان لازم برای اثرگذاری ارتودنسی در درمان TMJ چقدر است؟
  • زمان لازم برای مشاهده نتایج مثبت ارتودنسی در درمان TMJ می تواند بسیار متغیر باشد و به چندین عامل بستگی دارد، از جمله شدت ناهنجاری های دندانی و فکی، واکنش فرد به درمان، و نوع وسایل ارتودنسی مورد استفاده. برخی بیماران ممکن است پس از چند ماه تغییرات مثبت را حس کنند، در حالی که برای دیگران، درمان ممکن است چند سال به طول بینجامد. برای تعیین برنامه درمانی مناسب و پیش بینی زمان مورد نیاز، مشاوره دقیق با ارتودنتیست ضروری است.
• آیا درمان ارتودنسی برای TMJ همیشه موفقیت آمیز خواهد بود؟
  • در حالی که ارتودنسی می تواند در بسیاری از موارد به کاهش علائم TMJ کمک کند، اما موفقیت آن در همه بیماران تضمین شده نیست. موفقیت درمان به عوامل مختلفی از جمله تشخیص صحیح، طراحی دقیق برنامه درمانی، و پایبندی بیمار به دستورالعمل های درمانی وابسته است. همچنین، همکاری بیمار در رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه منظم به ارتودنتیست برای پیگیری و تنظیم درمان از اهمیت بالایی برخوردار است. در برخی موارد، ترکیب درمان های ارتودنسی با سایر روش های درمانی، مانند فیزیوتراپی یا استفاده از ابزارهای کمکی، ممکن است ضروری باشد.

بیشتر بدانید: تاثیر وراثت و ژنتیک در مشکلات ارتودنسی

مقاله مفید: عقب کشیدن فک با ارتودنسی