شکستن براکت ارتودنسی یکی از مشکلات رایج در طول درمان ارتودنسی ثابت است که می تواند باعث نگرانی بیماران شود. این اتفاق گرچه استرس زا به نظر می رسد، اما با اقدامات صحیح و مراجعه به موقع به متخصص ارتودنسی به راحتی قابل مدیریت است و لزوما باعث تاخیر طولانی در درمان نمی شود. درک دلایل اصلی این اتفاق، از عادات غذایی نامناسب گرفته تا ضربه های ناگهانی، به پیشگیری از آن کمک شایانی می کند. این مقاله جامع به بررسی کامل اقدامات لازم در هنگام بروز این مشکل، روش های پیشگیری و پاسخ به سوالات متداول شما می پردازد تا با آگاهی کامل این دوره را سپری کنید.
در هنگام شکستن براکت ارتودنسی چه باید کرد؟
آیا می دانید در هنگام شکستن براکت ارتودنسی چه باید کرد؟ شکستن براکت یا سیم ارتودنسی می تواند استرس زیادی به افرادی که ارتودنسی ثابت دارند وارد کند چرا که هم هزینه بردار است و هم ممکن است طول دوره درمان را افزایش دهد. اما سیم یا براکت شکسته یکی از مشکلات نسبتا رایج ارتودنسی دندان است که افراد بارها ممکن است در طول درمان با آن مواجه شوند. پس جای نگرانی نیست و نباید به خاطر آن استرس و اضطراب داشت. در این مقاله از دکتر مهریزی، بهترین متخصص ارتودنسی، به طور کامل در خصوص شکسته شدن براکت ارتودنسی یا سیم قوس دار اطلاعاتی به شما کاربران عزیز ارائه می دهیم.
ارتودنسی پیشگیری با شناسایی و اصلاح زودهنگام مشکلات فکی و دندانی در کودکان، از بروز ناهنجاری های شدیدتر در آینده جلوگیری می کند.
اقدامات لازم در هنگام شکستن سیم ارتودنسی
در هنگام مواجهه با شکستن سیم ارتودنسی و افتادن براکت ارتودنسی یک سری اقدامات مراقبتی و سریع می تواند در کاهش شدت آسیب های دیگر تاثیر داشته باشد.
-
گرفتن وقت اورژانسی
در ابتدا لازم است با مطب یا کلینیک ارتودنسی تماس گرفته و وقت اورژانسی بگیرید. همانگونه که گفته شد با شکستن براکت ارتودنسی روند درمان به شدت متاثر شده و منظم شدن دندان ها به تعویق می افتد. لذا در اولین فرصت باید با ارتودنتیست خود تماس گرفته و مشکل را به او اطلاع دهید. در این صورت متخصص ارتودنسی از یک براکت جدید استفاده می نماید.
-
دستکاری نکردن
در صورتی که با شکسته شدن، براکت هنوز به سیم متصل باشد، شما نباید به هیچ عنوان آن را دستکاری کنید. زیرا در این شرایط ایجاد هرگونه فشار به براکت ها باعث می شود که سیم ها منحرف شوند و در نتیجه، سرعت روند درمان کند می شود. اگر در اثر شکستن براکت دهانتان زخمی شده است می توانید از محصولاتی مانند بنزوکائین استفاده کنید تا درد کاهش یابد. برای برطرف شدن درد می توانید از مسکن های بدون نسخه مانند ایبوپروفن استفاده کنید.
-
جدا کردن براکت از سیم
اگر براکت ارتودنسی شما شکست و به دندانپزشک ارتودنسی دسترسی نداشتید دقت کنید براکت ارتودنسی هنوز به سیم وصل است یا خیر؟ در صورتی که براکت از سیم جدا شده است با دقت براکت را از سیم جدا کنید تا در حین صحبت کردن یا غذاخوردن آن را قورت ندهید. اگر براکت هنوز به سیم وصل است اصلا آن را دستکاری نکنید زیرا هر گونه فشار به براکت موجب منحرف شدن سیم و به هم خوردن روند درمان می شود.
-
استفاده از موم یا واکس ارتودنسی
اگر متوجه شدید که براکت های ارتودنسی شکسته شدند و ممکن است به لثه یا زبان شما آسیب برسانند، از موم یا واکس ارتودنسی استفاده کنید. مقداری از این واکس را به بخش تیز براکت بزنید تا آسیبی به زبان و لثه شما وارد نشود و در کوتاه ترین زمان خود را به متخصص ارتودنسی برسانید.
بیشتر بدانید: ارتودنسی دندان های حساس
شستشوی دهان با آب نمک
از شستشوی مداوم دهان و دندان های خود با آب و نمک غافل نشوید. انجام این کار باعث می شود که زخم و بریدگی های احتمالی ناشی از شکستن براکت ارتودنسی مشکلی را برای شما پیش نیاورد. در این بازه زمانی که براکت ها شکسته یا شل شدند از خوردن غذاهای سفت خودداری کنید تا شدت آسیب دیدگی بیشتر نشود. با وجود مزایای متعدد، آگاهی از عوارض ارتودنسی دندان پیش از شروع درمان اهمیت دارد.
پیشگیری از شکستن براکت ارتودنسی
بدترین کاری که می توانید در طول درمان ارتودنسی انجام دهید، مصرف غذاهای چسبناک و سفت است. بزرگترین دشمنان شما در این دوره میوه های سفت و شکلات تافی است. این مواد می توانند رزین های متصل به براکت را شل کنند و موجب شکستن براکت ارتودنسی شوند. سایر مواد مضر برای شما عبارتند از آب نبات های سخت، سیب، پاپ کورن و هر ماده ای که بین براکت ها گیر می کند. بهتر است در طول درمان از مصرف این مواد پیشگیری کنید. در غیر این صورت متحمل هزینه های زیاد برای ترمیم براکت های خود خواهید شد.
مقاله مرتبط: شل شدن براکت ارتودنسی
هزینه کنده شدن براکت ارتودنسی
هزینه شکستن براکت در ارتودنسی با توجه به وضعیت شکستن براکت ارتودنسی می تواند متفاوت باشد. در برخی موارد اگر براکت ها آسیب زیادی ندیده باشند، می توان آن را دوباره استفاده کرده و تعمیر نمود. همچنین در مورد هزینه شکستن براکت ارتودنسی باید گفت در برخی موارد، متخصصین ارتودنسی هزینه ای برای شکستن ارتودنسی در همان ابتدای درمان از شما اخذ می کنند که در این صورت، در مراجعات بعدی که این حادثه برای شما رخ داده است، هزینه شکستن براکت ارتودنسی دریافت نمی گردد.
در واقع با توجه به شدت و نوع شکستگی براکت ها و مشکل به وجود آمده، مسئله مهمی که می تواند بر هزینه جدا شدن براکت ارتودنسی اثر گذار باشد، بازگرداندن آن به وضعیت اولیه است که دندانپزشک برای اصلاح مشکل به وجود آمده، هزینه ای دریافت می کند. همچنین فاکتور دیگر می تواند نوع براکتی باشد که برای درمان ارتودنسی از آن استفاده شده است.
هزینه ارتودنسی در سال ۱۴۰۴
یکی از دغدغه های اصلی بیماران، هزینه های مرتبط با درمان است. هزینه ارتودنسی در سال ۱۴۰۴ به عوامل مختلفی از جمله نوع درمان، شدت ناهنجاری و تعرفه های کلینیک بستگی دارد. هزینه های مربوط به ترمیم یا تعویض قطعات آسیب دیده مانند براکت ها نیز بخشی از این ملاحظات مالی است. برخی کلینیک ها ممکن است هزینه تعمیر تعداد مشخصی از براکت ها را در پکیج اولیه درمان لحاظ کنند، در حالی که برخی دیگر هزینه آن را به صورت جداگانه دریافت می کنند. اطلاع از این جزئیات در جلسه مشاوره اولیه اهمیت دارد و می توان در مورد گزینه هایی مانند ارتودنسی اقساطی نیز برای مدیریت بهتر هزینه ها صحبت کرد.
دلایل اصلی شکستن براکت ارتودنسی چیست؟
آگاهی از دلایل اصلی این اتفاق، بهترین راه برای پیشگیری از آن است. شکستن براکت ارتودنسی به ندرت به صورت خود به خودی رخ می دهد و معمولا یک عامل خارجی در آن دخیل است.
- عادات غذایی نامناسب
این شایع ترین دلیل است. خوردن غذاهای سفت مانند آجیل، ته دیگ، یخ، و میوه های هسته دار، یا غذاهای چسبناک مانند تافی و گز، نیروی بیش از حدی به براکت وارد کرده و باعث کنده شدن آن از سطح دندان می شود. رژیم غذایی مناسب در دوره درمان ارتودنسی نقش کلیدی در جلوگیری از این مشکل دارد. - ضربه و آسیب فیزیکی
دریافت ضربه به صورت و دهان حین ورزش، بازی یا حوادث ناگهانی می تواند به راحتی باعث شکستن براکت ارتودنسی یا سیم ها شود. استفاده از محافظ دهان (Mouthguard) در هنگام ورزش های پر برخورد به شدت توصیه می شود. - مشکلات بایت (نحوه قرارگیری دندان ها)
در برخی موارد، به خصوص در ابتدای درمان، ممکن است دندان های فک مقابل هنگام جویدن مستقیما روی براکت های فک پایین قرار بگیرند. این فشار مداوم می تواند به مرور زمان باعث ضعیف شدن اتصال و کنده شدن براکت شود. - ضعف باندینگ اولیه
اگرچه نادر است، اما ممکن است به دلیل وجود رطوبت حین چسباندن براکت یا تکنیک نادرست، اتصال اولیه یا همان باندینگ ارتودنسی به اندازه کافی قوی نباشد و براکت به راحتی کنده شود.
خدمات ارتودنسی در کلینیک فوق تخصصی دکتر مهریزی
مواجهه با مشکلاتی مانند شکستن براکت ارتودنسی، اهمیت مراجعه به یک مرکز تخصصی و معتبر را دوچندان می کند. در کلینیک فوق تخصصی دکتر مهریزی، ما با بهره گیری از بهترین مواد و جدیدترین تکنیک های درمانی، نه تنها به اصلاح طرح لبخند شما می پردازیم، بلکه با ارائه آموزش های کامل و پشتیبانی مداوم، به شما کمک می کنیم تا دوره درمان را با کمترین مشکل و استرس سپری کنید. تیم ما آماده است تا در صورت بروز هرگونه مشکل اورژانسی، در اسرع وقت به شما خدمت رسانی کند.
تاثیر شکستن براکت ارتودنسی بر روند درمان
نادیده گرفتن یک براکت شکسته می تواند تاثیرات منفی مختلفی بر روی برنامه درمانی شما داشته باشد.
- توقف حرکت دندان: هر براکت ارتودنسی وظیفه اعمال نیروی کنترل شده از سیم به دندان را بر عهده دارد. وقتی یک براکت کنده می شود، آن دندان دیگر نیرویی دریافت نکرده و حرکت آن متوقف می شود.
- حرکت ناخواسته دندان ها: بدتر از توقف حرکت، احتمال حرکت دندان در جهت اشتباه است. دندان های مجاور که هنوز تحت فشار سیم هستند، ممکن است باعث حرکت نامطلوب دندانی شوند که براکت آن آزاد شده است.
- افزایش طول دوره درمان: تمام این اتفاقات باعث می شود تا زمان صرف شده برای رسیدن به نتیجه مطلوب افزایش یابد. به همین دلیل یکی از روش های کاهش طول درمان ارتودنسی دندان، مراقبت صحیح از دستگاه ها و جلوگیری از شکستن آنهاست.
جدول اقدامات فوری در هنگام شکستن براکت ارتودنسی
این جدول به شما کمک می کند تا بدانید چه کاری درست و چه کاری اشتباه است.
اقدام | باید ها (اقدامات صحیح) | نباید ها (اقدامات اشتباه) |
تماس با متخصص | در اولین فرصت با کلینیک تماس گرفته و وقت اورژانسی بگیرید. | مشکل را نادیده نگیرید و مراجعه را به تاخیر نیندازید. |
دستکاری براکت | اگر براکت به سیم متصل است، آن را به حال خود رها کنید. | به هیچ عنوان سعی نکنید براکت متصل به سیم را جدا یا دستکاری کنید. |
تغذیه | از غذاهای نرم استفاده کنید و با سمت دیگر دهان بجوید. | غذاهای سفت یا چسبناک که باعث آسیب بیشتر می شوند، نخورید. |
مدیریت آسیب | از موم ارتودنسی برای پوشاندن لبه های تیز استفاده کنید. | از ابزارهایی مانند ناخن گیر برای بریدن سیم استفاده نکنید. |
براکت جدا شده | اگر براکت کاملا جدا شده، آن را در یک دستمال تمیز نگه دارید. | براکت جدا شده را دور نیندازید، ممکن است قابل استفاده مجدد باشد. |
آیا شکستن براکت ارتودنسی همیشه تقصیر بیمار است؟
در اکثر موارد، شکستن براکت ارتودنسی به دلیل عدم رعایت دستورالعمل های مراقبتی توسط بیمار رخ می دهد. با این حال، در موارد نادری ممکن است عوامل دیگری دخیل باشند. برای مثال، یک بایت بسیار عمیق (Deep Bite) می تواند فشار زیادی به براکت های پایینی وارد کند که کنترل آن از عهده بیمار خارج است. همچنین، همانطور که اشاره شد، ممکن است چسبندگی اولیه یا باندینگ ارتودنسی به دلیل مشکلات فنی به اندازه کافی قوی نبوده باشد. یک متخصص با تجربه در جلسه مشاوره آنلاین ارتودنسی یا حضوری می تواند علت اصلی را تشخیص داده و راهکارهای مناسب را برای جلوگیری از تکرار آن ارائه دهد.
آیا شکستن براکت ارتودنسی دردناک است؟
خود عمل کنده شدن براکت معمولا دردناک نیست. ناراحتی اصلی زمانی ایجاد می شود که براکت شکسته یا انتهای تیز سیم باعث خراشیدگی و زخم شدن بافت های نرم دهان مانند گونه، لب یا زبان شود. این زخم ها می توانند آزاردهنده باشند. استفاده از موم ارتودنسی و شستشو با آب نمک می تواند به تسکین این ناراحتی تا زمان مراجعه به کلینیک کمک کند. سوال آیا ارتودنسی درد دارد؟ بیشتر به فشار ناشی از حرکت دندان ها مربوط می شود تا شکستن خود براکت.
مراقبت های ویژه برای جلوگیری از شکستن براکت ارتودنسی
پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. با رعایت چند نکته ساده می توانید ریسک شکستن براکت ارتودنسی را به حداقل برسانید.
- اصلاح رژیم غذایی
این مهمترین قدم است. تمام مواد غذایی سفت، ترد و چسبناک را از رژیم غذایی خود حذف کنید. میوه های سفت مانند سیب را به جای گاز زدن، به قطعات کوچک تقسیم کنید. - استفاده صحیح از مسواک و نخ دندان
تمیز کردن بریس ها باید با ملایمت انجام شود. از فشار بیش از حد مسواک بر روی براکت ها خودداری کنید و هنگام استفاده از نخ دندان، آن را با احتیاط از زیر سیم عبور دهید. - ترک عادات مخرب
عادت هایی مانند جویدن ناخن، جویدن سر مداد یا استفاده از دندان ها به عنوان ابزار برای باز کردن اشیاء، می تواند به راحتی باعث کنده شدن براکت ها شود. این عادات باید در طول درمان ترک شوند. - محافظت حین ورزش
اگر ورزش های تماسی یا پر برخورد انجام می دهید، حتما از یک محافظ دهان مخصوص ارتودنسی استفاده کنید. این محافظ ها از کل سیستم بریس شما در برابر ضربه محافظت می کنند.
آیا می توان براکت شکسته را دوباره چسباند؟
بله، در بسیاری از موارد اگر خود براکت ارتودنسی آسیب ندیده باشد و فقط از دندان جدا شده باشد، متخصص می تواند پس از تمیز و آماده کردن سطح دندان، همان براکت را دوباره بچسباند. اما اگر براکت دچار تغییر شکل، شکستگی یا آسیب به شیار آن شده باشد، باید با یک براکت جدید جایگزین شود. تصمیم گیری در این مورد بر عهده متخصص ارتودنسی شماست. حفظ براکت جدا شده و تحویل آن به پزشک، می تواند به کاهش هزینه های احتمالی کمک کند.
پیامدهای بلند مدت نادیده گرفتن براکت شکسته
برخی بیماران ممکن است مراجعه برای ترمیم براکت شکسته را به تاخیر بیندازند. این کار می تواند منجر به عوارض جدی تری در بلند مدت شود.
- نیاز به درمان های پیچیده تر: حرکت ناخواسته دندان ها ممکن است به حدی باشد که برای اصلاح آن نیاز به استفاده از ابزارهای کمکی مانند مینی اسکرو یا حتی تغییر کل برنامه درمانی باشد.
- افزایش هزینه ها: هرچه مشکل پیچیده تر شود، هزینه ارتودنسی برای اصلاح آن نیز بیشتر خواهد شد. یک ترمیم ساده و کم هزینه می تواند به یک درمان پیچیده و گران قیمت تبدیل شود.
- ریسک برگشت درمان: مهمترین خطر، به خطر افتادن نتیجه نهایی درمان است. بی توجهی به این مشکلات می تواند منجر به برگشت دندان بعد از ارتودنسی شود و تمام زحمات شما و پزشک را از بین ببرد.
اطلاعات بیشتر: بهترین متخصص ارتودنسی کودکان در تهران
سخن آخر
بریس دندان برای اصلاح ناهنجاری دندان، فک، مرتب سازی و ردیف سازی دندان ها به کار می رود. مهم ترین اجزاء بریس شامل بخش براکت و سیم قوسی (آرچ وایر) می باشد. در این مطلب به این سؤال پاسخ دادیم که در هنگام شکستن براکت ارتودنسی چه باید کرد؟ دانستید که با راهکارهای خانگی می توانید به طور موقتی این مشکل را مقداری حل کنید تا به بافت داخل دهان آسیبی نرسد و در اسرع وقت باید به یک متخصص ارتودنسی مراجعه و شکستگی یا جدا شدگی سیم و براکت را به صورت کامل برطرف کنید.
سوالات متداول
آیا شکستن براکت ارتودنسی یک وضعیت اورژانسی است؟
شکستن براکت به خودی خود یک اورژانس پزشکی تهدید کننده حیات نیست، اما یک اورژانس ارتودنسی محسوب می شود. باید در اولین فرصت ممکن (ظرف یک یا دو روز) برای ترمیم آن به کلینیک مراجعه کنید تا از تاخیر در روند درمان و حرکت ناخواسته دندان ها جلوگیری شود.
آیا براکت های سرامیکی راحت تر از فلزی می شکنند؟
ارتودنسی سرامیکی به دلیل ماهیت ماده سرامیک، ترد تر و شکننده تر از براکت های فلزی از جنس فولاد ضد زنگ است. آنها در برابر نیروی جویدن مقاومت خوبی دارند اما ممکن است در اثر ضربه مستقیم، لب پر شده یا بشکنند. به همین دلیل نیاز به مراقبت بیشتری دارند.
آیا می توانم خودم براکت را با چسب بچسبانم؟
خیر، به هیچ عنوان این کار را انجام ندهید. استفاده از چسب های معمولی (مانند چسب قطره ای) بسیار سمی و خطرناک است و می تواند به دندان و لثه شما آسیب دائمی وارد کند. چسباندن براکت نیاز به مواد تخصصی دندانپزشکی و تکنیک دقیق دارد که فقط توسط متخصص قابل انجام است.
تفاوت بین براکت شکسته و سیم در رفته چیست؟
براکت قطعه نگینی است که روی دندان می چسبد. شکستن آن یعنی کنده شدن این قطعه از دندان. اما سیم (آرچ وایر) قطعه ای است که از داخل براکت ها عبور می کند. گاهی اوقات ممکن است انتهای سیم از آخرین براکت خارج شده و باعث آزار گونه شود که این مشکل با براکت شکسته متفاوت است.
آیا شکستن براکت در روزهای آخر درمان هم مهم است؟
بله، حتی در روزهای پایانی درمان نیز هر براکت نقش مهمی در نگه داشتن دندان در موقعیت نهایی و دقیق خود دارد. نادیده گرفتن آن حتی برای مدت کوتاه می تواند منجر به حرکت جزئی دندان و عدم تطابق کامل بایت در انتهای درمان شود. پس از اتمام درمان نیز استفاده از نگهدارنده یا ریتینر ارتودنسی برای جلوگیری از حرکت دندان ها ضروری است.
اگر در سفر براکتم شکست چه کار کنم؟
اگر به کلینیک خود دسترسی ندارید، از موم ارتودنسی برای پوشاندن قسمت های تیز استفاده کنید. با رعایت کامل رژیم غذایی نرم و بهداشت، می توانید تا زمان بازگشت از سفر و مراجعه به متخصص، شرایط را مدیریت کنید. در صورت وجود درد یا آسیب شدید، می توانید به یک متخصص ارتودنسی در شهر محل سفر خود مراجعه کنید.
اگر براکت را قورت دادم چه اتفاقی می افتد؟
قورت دادن یک براکت کوچک معمولا خطرناک نیست و همانطور که وارد شده، از طریق دستگاه گوارش دفع می شود. این قطعات کوچک و با لبه های صاف طراحی شدند. با این حال، اگر پس از آن دچار درد شکم یا مشکلات تنفسی شدید، حتما به اورژانس پزشکی مراجعه کنید.
آیا شکستن براکت در روزهای آخر درمان هم مهم است؟
بله، حتی در روزهای پایانی درمان نیز هر براکت نقش مهمی در نگه داشتن دندان در موقعیت نهایی و دقیق خود دارد. نادیده گرفتن آن حتی برای مدت کوتاه می تواند منجر به حرکت جزئی دندان و عدم تطابق کامل بایت در انتهای درمان شود. پس از اتمام درمان نیز استفاده از نگهدارنده یا ریتینر ارتودنسی برای جلوگیری از حرکت دندان ها ضروری است.
منابع: