هدف از این مقاله ارائه تمام مطالب مهم درمورد ارتودنسی نامرئی یا الاینر است که در عین کامل و به روز بودن ساده و برای عموم قابل استفاده باشد. الاینر شفاف روش به نسبت جدیدی در ارتودنسی است. الاینرها به تازگی در کشورهای دیگر طرفدار پیدا کرده و در ایران هم این روزها مورد توجه قرار گرفته است.
در این مقاله میخوانید که اصلاً الاینر دندان چیست و چه کاربردی دارد و نسبت به ارتودنسی معمولی چه مزایا و معایبی دارد و کدامیک برای شما بهتر است تا بتوانید با دید بهتری برای درمان ارتودنسی تصمیم بگیرید و به لبخند زیباتری برسید.
ثبت درخواست مشاوره
برای دریافت مشاوره و یا رزرو نوبت با دکتر احسان مهریزی، فوق تخصص ارتودنسی، فرم زیر را پر کنید.
الاینر دندان چیست؟
ارتودنسی به روش الاینر چگونه انجام می شود؟
الاینر یک وسیله ارتودنسی است از جنس پلاستیک و شفاف است. الاینر یک نوع ارتودنسی متحرک محسوب می شود یعنی این که بیمار دستگاه ارتودنسی را خودش روی دندان ها قرار می دهد و هر زمان بخواهد می تواند آن را بردارد، بخاطر شکل ظاهری الاینر که نسبت به ارتودنسی معمولی کمتر مشخص است اصطلاحاً به آن ارتودنسی نامرئی هم گفته می شود نام های دیگری هم دارد مانند:
کلیرالاینر (Clear Aligner)، اینویزالاین یا اینویزیلاین ( Invisalign )، ارتودنسی شفاف، ارتودنسی دیجیتال و…
از طرف دیگر روش معمول و متداول ارتودنسی، ارتودنسی ثابت است (Fixed / Brace ) که در آن وسایل ارتودنسی شامل براکتها روی دندان ها چسبانده می شوند و در طول درمان باقی می مانند و سیم یا اجزای دیگر روی براکت ها استفاده می شوند.
ارتودنسی با الاینرهای شفاف چطور انجام می شود؟
بعد از تهیه رکوردهای معمول ارتودنسی مانند رادیوگرافی و فتوگرافی باید از دندان ها اسکن سه بعدی تهیه شود که بعضی پزشکان در مطب اسکنر دارند ولی در بعضی مراکز رادیولوژی هم امکان پذیر است و نیازی نیست که حتماً اسکن در مطب انجام شود.
حاصل اسکن یک مدل دیجیتال سه بعدی است و بعد داخل نرم افزار طراحی مراحل انجام می شود که حاصل تعامل متخصص ارتودنسی و تکنسین های لابراتوار است. بعد از طراحی و تأیید پزشک الاینرها ساخته می شوند. هرمرحله درمان پرینت می‌شود و روی آن یک پلاک شفاف ساخته می شود.
هر پلاک الاینر حداکثر ۰.۲ میلیمتر می تواند یک دندان را حرکت دهد و حدود ۲ هفته توسط بیمار استفاده می شود. بسته به نوع و شدت مشکلات دندانها، تعداد الاینرهای ساخته شده متفاوت است و ممکن است بعنوان مثال ۱۰، ۱۵ یا ۲۰ پلاک برای هر فک ساخته شود که به ترتیب توسط بیمار استفاده می شوند.
الاینر شفاف سابقه و شواهد علمی
در ادامه بحث، مقایسه ای داریم بین دو روش ارتودنسی نامرئی با کلیر الاینر که جدید است و دیگری ارتودنسی ثابت که روش رایجی است.
جدید بودن الاینر لزوما امتیاز مثبتی محسوب نمی شود. چرا؟
سابقه ارتودنسی ثابت برمی‌گردد به اوایل قرن نوزدهم. یعنی حدود ۲۰۰ سال سابقه دارد اما الاینر به شکل امروزی اولین بار توسط شرکت اینویزالاین در سال ۱۹۹۹ معرفی شده یعنی حدود ۲۵ سال سابقه دارد. همین امروز هم تعداد بیمارانی که با الاینر درمان می شوند نسبت به ارتودنسی ثابت ناچیز است پس ارتودنسی ثابت در طول زمان جواب خودش را پس داده اما در مورد الاینر هنوز بیشتر متخصصین ارتودنسی آن را کاملاً تایید نمی کنند.
از لحاظ شواهد علمی در مورد ارتودنسی ثابت تحقیقات علمی مفصل انجام شده اما در مورد الاینر اطلاعات و شواهد علمی کافی در دسترس نیست و بخش عمده اطلاعات الاینر در اختیار شرکت های تجاری است نه در اختیار پزشکان و مراکز علمی و دانشگاهی و گاهی کار الاینر با آزمون و خطا پیش می رود. با این حال الاینر های ارتودنسی مزایایی دارند که در ادامه مقاله بحث می شود.
مزیت های ارتودنسی نامرئی با الاینر
بهتر است بدانید که ارتودنسی با الاینر چه مزیتهایی برای شما دارد تا خودتان بتوانید بهترین تصمیم را بگیرید.
مهمترین مزیت الاینر ظاهر آن است که چون شفاف و ساده است، نسبت به ارتودنسی ثابت کمتر به چشم می آید و برای افرادی که روی ظاهر وسایل ارتودنسی حساس هستند انتخاب خوبی است. مزیت مهم دیگر الاینر متحرک بودن آن است یعنی بیمار هر زمان که خواست می تواند وسیله ارتودنسی را از روی دندانها بر دارد و از دهان خارج کند که سه مزیت مهم دیگر را بدنبال دارد:
- بهداشت دهان با الاینر نسبت به ارتودنسی ثابت ساده تر است و ریسک پوسیدگی کمتر است.
- تغذیه با برداشتن الاینر محدودیتی ندارد اما با ارتودنسی ثابت مصرف خوراکی های سفت مجاز نیست.
- موقعیتهای اجتماعی: فرد می تواند در موقعیتهای اجتماعی حساس مانند سخنرانی یا مهمانی خاص در حد یکی دو ساعت وسیله ارتودنسی را بردارد.
بطور کلی متحرک بودن کمک می کند که سبک زندگی فرد کمتر تحت تأثیر قرار بگیرد.
مقالات مفید: هزینه ارتودنسی
نقاط ضعف الاینر ارتودنسی
همان طور که قبلاً گفتیم این روزها استفاده از الاینر در ارتودنسی مورد توجه قرار گرفته و در کنار مزایایی که دارد نقاط ضعفی هم دارد که باید حتماً مدنظر داشته باشید. مهمترین نقطه ضعف الاینر کارایی آن است. کارایی الاینر در حرکات دندانی مختلف بین ۵ تا ۸۰ درصد و به طور متوسط کمتر از ۵۰ درصد است یعنی بعضی حرکات دندانی توسط الاینر قابل انجام نیست مانند حرکت ریشه دندان در حالی که کارایی ارتودنسی ثابت نزدیک به ۱۰۰ درصد است.
یکی از کارهایی که برای جبران ضعف مکانیکی الاینر انجام می شود ایجاد بر جستگی های سفید رنگ از جنس کامپوزیت روی دندانهاست که به آنها اتچمنت گفته می شود که البته زیاد مشخص نیستند پس این باور اشتباه است که در الاینرتراپی هیچ چیزی روی دندانها چسبانده نمی شود.
ترکیب ناگزیر با ارتودنسی ثابت: حتی با وجود اتچمنتها بازهم بعضی حرکتهای دندان امکان پذیر نیست یا دشوار است و راه حل آن درمانهای ترکیبی الاینر و ارتودنسی ثابت است یعنی قسمتی از درمان توسط وسایل ثابت انجام می شود یا در مواردی اتمام درمان به ناچار باید توسط ثابت باشد. بطور خلاصه الاینرهای ارتودنسی سه نقطه ضعف مهم دارند:
۱) کارایی ضعیف تر
۲) نیاز به همکاری بیمار
۳) هزینه بالا
۱) کارایی: همان طور که قبلاً اشاره کردیم از لحاظ مکانیکی الاینر از ارتودنسی ثابت ضعیف تر است و کارایی پایین تری دارد. درمان بعضی افراد با الاینر قابل انجام نیست مانند درمان دندانهای نهفته یا اینکه درمانهایی را با الاینرهای شفاف نمی توان به نتیجه مطلوب رسید مثل درمانهایی که باکشیدن دندان همراه هستند.
۲) همکاری: متحرک بودن الاینر یک شمشیر دولبه است یعنی در عین اینکه مزایای مهمی دارد اما موفقیت درمان وابسته به همکاری بیمار است یعنی فرد باید به جز زمان غذا و مسواک از وسیله استفاده نماید مثلاً حدود ۲۲ ساعت در شبانه روز در غیر اینصورت حرکت دندان ها خوب انجام نمی شود.
نکته بسیار مهم: اگر از استفاده خودتان اطمینان ندارید الاینر برای شما مناسب نیست و بهتر است درمان با ارتودنسی ثابت را انتخاب کنید که روی دندانها چسبانده می شود و نتیجه درمان قطعی است. به همین دلیل روش توصیه شده برای کودکان و نوجوانان ارتودنسی ثابت است.
۳) هزینه: بطور کلی الاینر خدمت لوکس و گران قیمتی محسوب می شود چون ساخت آن مستلزم صرف وقت زیادی در نرم افزار است و نیاز به تجهیزات و مواد گران قیمتی دارد.
حالا که با مزایا و معایب اصلی الاینرها آشنا شدید سئوال مهم این است که چطور بهترین روش درمان را انتخاب کنید.
مقالات مفید: ارتودنسی کودکان
الاینر متحرک یا ارتودنسی ثابت؟
برای من الاینر دندان بهتر است یا ارتودنسی ثابت؟
– اول اینکه الاینر را برای کودکان و نوجوانان توصیه نمی کنم. الاینرهای شفاف برای بزرگسالان مناسب است.
– دوم اینکه درمان بعضی افراد با الاینر قابل انجام نیست یا نتیجه مطلوب حاصل نمی شود تشخیص این موارد هم با معاینه دقیق توسط متخصص ارتودنسی صورت می گیرد.
– در بسیاری موارد هم هر دو روش قابل انجام و نتیجه بخش است که با توجه به مزایا و معایبی که در این مقاله ارائه کردیم به سلیقه خودتان می توانید تصمیم گیری کنید.
– نکته مهمی که تاکید می کنم در بعضی موارد الاینر مزیت دارد:
- مشکلات لثه : افرادی که لثه های ضعیفی دارند و ساپورت استخوانی دندان ها کم شده است.
- ریسک پوسیدگی بالا : افرادی که سابقه پوسیدگی های دندانی زیاد دارند و دندانهای آنها به شدت مستعد پوسیدگی است.
- مواردی که بهم ریختگی دندانها خفیف است.
- مواردی که فاصله بین دندانها وجود دارد.
بطور خلاصه مهمترین قدم در تصمیم گیری ویزیت و مشاوره با متخصص ارتودنسی خواهد بود.
مقالات مفید: ارتودنسی بزرگسالان
مدت ارتودنسی با الاینر
یک فاکتور مهم در ارتودنسی طول مدت درمان است.
از سئوالاتی که زیاد پرسیده می شود این است که آیا با الاینرهای شفاف مدت ارتودنسی کوتاه تر می شود یا خیر؟
زمان درمان ارتودنسی با الاینرها نسبت به ارتودنسی ثابت بسته به شرایط می تواند مقداری کمتر یا بیشتر باشد اما به طور کلی تفاوت چندانی وجود ندارد و در انتخاب نوع ارتودنسی فاکتور اثر گذاری محسوب نمی شود.
الاینر: فاصله ویزیت ها
از سئوالات بسیار مهم در مورد الاینر این است که فاصله مراجعات به مطب در الاینرتراپی به چه صورت است و با ارتودنسی ثابت چه تفاوتی دارد؟
- در ارتودنسی ثابت معمولاً مراجعات بصورت ماهی یکبار است.
- در درمان با الاینر فاصله مراجعات بیشتر است که یک مزیت محسوب می شود. در الاینر مراجعات معمولاً بصورت دو ماه یکبار است که در مواردی می توان تا چهار ماه یکبار هم مراجعه کرد.
پس اگر از راه دور به ما مراجعه می کنید درمان با الاینر اگر شرایطش را داشته باشید می تواند انتخاب خوبی باشد.
