علت سیاهشدن دندان چیست؟
دندانهای سیاه میتواند نشانهای از بیماری زمینهای دندان باشد که نباید نادیده گرفته شود. رنگ دندانها معمولاً از سفید تا زرد متمایل به سفید و خاکستری متمایل به سفید متغیر است. دندانها به دلیل مقدار کلسیم موجود در مینای دندان، رنگ سفید به خود میگیرند. مینا پوشش سخت و بیرونی دندان است. کلسیم یک ماده طبیعی سفیدرنگ است. دندانها بیشتر رنگ خود را از کلسیم میگیرند. بااینحال، میتوانید ترکیبی از مواد دیگر را در دندانها داشته باشید که میتواند سایههای خاکستری و زرد را اضافه کند.
دندان سیاه به دلایل متعددی ممکن است ایجاد شود. پوسیدگی یا حفرههای زیرین ممکن است بهصورت لکههای سیاه شروع شوند. غذاها و نوشیدنیهای مختلف نیز میتوانند مقداری رنگدانه از خود بهجای بگذارند و باعث سیاهشدن دندانها شوند. در ادامه بیشتر به توضیح دلایل سیاهشدن دندان خواهیم پرداخت.
ثبت درخواست مشاوره
برای دریافت مشاوره و یا رزرو نوبت با دکتر احسان مهریزی، فوق تخصص ارتودنسی، فرم زیر را پر کنید.
لینک مفید: هزینه ارتودنسی دندان ۱۴۰۳
انواع رنگ لکه دندانی
لکهها را میتوان بر اساس علت آنها به دودسته درونی یا بیرونی طبقهبندی کرد. لکههای داخلی در ساختار دندان قرار دارند، درحالیکه لکههای بیرونی معمولاً از تجمع مواد کروماتوژنیک ناشی میشوند که روی سطوح خارجی دندان، عمدتاً در پوسته، تجمع مییابند. درحالیکه لکههای ذاتی را فقط میتوان با روشهای شیمیایی و استفاده از ماده سفیدکننده از بین برد، لکههای خارجی را میتوان با حذف عامل آن و یا استفاده از روشهایی مانند جرمگیری دندان از بین برد.
مقاله مفید: ارتودنسی فک بالا
• لکههای بیرونی
o سبز: باکتریها و قارچهای کروموژنیک (گونههای پنیسیلیوم و آسپرژیلوس) ناشی از بهداشت نامناسب دهان، اغلب در کودکان مبتلا به ناهنجاریهای مینای دندان دیده میشوند.
o نارنجی: باکتریهای کروموژن (Serratia marcescens و Flavobacterium lutescens) ناشی از بهداشت نامناسب دهان.
o لکه قهوهای: قطران حاصل از کشیدن سیگار ، جویدن و تنباکوی و رنگدانه و تانن غذا و نوشیدنی
o زرد: تجمع باکتری
o لکه سبز آبی: غبار جیوه و سرب
o لکه قرمز سیاه: جویدن آجیل فوفل، برگ فوفل و آهک (تابه)؛ در فرهنگهای غربی اقیانوس آرام و جنوب آسیا یافت میشود.
لینک مفید: ارتودنسی فک پایین
• لکههای درونی
o فلوئوروزیس دندان (مینای دندان با خال سفید تا قهوهای): مصرف بیش از حد فلوراید در طول رشد مینای دندان.
o دمینرالیزاسیون (لکههای سفید یا قهوهای روی مینای دندان، ممکن است صاف یا خشن باشد): فرسایش اسیدی مینای دندان ناشی از بیوفیلم دهان.
o تتراسایکلین (تغییر رنگ قهوهای مایل به خاکستری): مصرف تتراسایکلین در طول رشد دندان.
حال شاید برایتان سؤال شود که علت سیاهشدن دندان چه میتواند باشد؟ برای گرفتن جواب خود بخش بعدی را بخوانید.
لینک مفید: صدای مفصل فک
علل سیاهشدن دندان
دندانها از سهلایه تشکیل شدهاند:
• مینا: این لایه بیرونی سخت دندان است.
• عاج: عاج لایهای است که در زیر مینای دندان قرار دارد. این شامل لولههای میکروسکوپی است که به گرما، سرما و اسید اجازه میدهد تا انتهای عصبی را تحریک کند. آسیب به مینای دندان میتواند عاج را آشکار کند.
• پالپ: مرکز دندان است. پالپ دندان حاوی رگهای خونی، بافت همبند و اعصاب است.
به دلیل تغییر رنگ مینای دندان، دندانها سیاه به نظر میرسند. دندانها ممکن است به دلایل خارجی یا داخلی سیاه شوند.
لینک مفید: جرمگیری دندان در ارتودنسی
علل خارجی سیاه شدن دندان
علل خارجی سیاهشدن دندانها از بیرون دندان ناشی میشود.
این موارد میتواند شامل موارد زیر باشد:
• آسیب به مینای دندان
• لکهها
• تجمع تارتار
برخی از علل مستقیم این موضوع عبارتند از:
• خوردن یا نوشیدن مکرر یک محصول غذایی تیره مانند قهوه
• مصرف برخی داروها، مانند مکملهای آهن مایع
• استفاده از دهانشویهها و خمیردندانهای خاص
• استفاده از تنباکو
• دارای تاج و پرکنندههای ساخته شده با سولفید نقره
علل داخلی سیاه شدن دندان
همچنین ممکن است زمانی که آسیب از داخل به دندان وارد شده باشد، دندان سیاه به نظر برسد. شایعترین علل سیاهشدن دندانها در این موارد پوسیدگی است. بهعنوانمثال، دندانی با عفونت پالپ یا دندان مرده ممکن است سیاه شود. آسیب از داخل شروع میشود و به سطح میرسد. رنگ سیاه دندان ممکن است ابتدا بهصورت لکههایی ظاهر شود و در صورت عدم مراجعه فرد به دندان در نهایت کل دندان را بپوشاند.
نحوه درمان سیاهشدن دندان
برای درمان لکههای سیاه باید از یک متخصص دندانپزشکی کمک بگیرید تا مشکل و منبع مشکل را شناسایی کند. خوشبختانه ما در مطب دکتر مهریزی، متخصص ارتودنسی در تهران میتوانیم لکه سیاه را بررسی کرده و درمان مناسب برای آن را به شما توصیه کنیم.
• لکههای بیرونی
لکههای بیرونی معمولاً با عمل جرمگیری معمولی پاک میشوند. این یک روش تمیزکردن حرفهای است که میتواند توسط یک دندانپزشک انجام شود. ابزاری به نام جرمگیر اولتراسونیک برای ازبینبردن لکههای سیاهروی سطح دندان از طریق ارتعاشات اولتراسونیک برای جداکردن رسوبات تارتار یا لکه استفاده میشود. سپس پولیش برای صافکردن سطح دندان صورت میگیرد.
بااینحال، حتی پس از جرمگیری و پولیش، لکههای روی دندانها میتوانند پس از مدتی بازگردند. این به دلیل عادات اشتباه مانند سیگارکشیدن و استفاده از تنباکو یا نوشیدن مداوم قهوه یا نوشیدنیهای الکلی است. برای اینکه دندانهای سفید خود را برای مدت طولانیتری حفظ کنید، باید عادات خود را اصلاح کنید و سعی کنید آنها ترک کنید. استفاده از نی برای نوشیدن نوشیدنیهای رنگی و شستشوی دهان با آب بعد از آن نیز مفید خواهد بود.
• لکههای درونی
ازبینبردن لکههای درونی سختتر است؛ زیرا بر عاج داخلی تأثیر میگذارد. بنابراین، یک درمان حرفهای برای سفیدکردن دندان توسط دندانپزشک ضروری است. در اینجا دو گزینه وجود دارد: سفیدکردن در مطب یا در خانه با کیتهای خانگی. هر دو از مواد سفیدکننده مانند پراکسید هیدروژن استفاده میکنند که به عمق لایههای دندان نفوذ میکند تا لکههای سیاه را به رنگدانههای کوچکتر تجزیه کند. این باعث میشود که دندان سفیدتر به نظر برسند. همچنین میتوانید از خمیردندان سفیدکننده یا سایر محصولات بدون نسخه برای کمک به ازبینبردن لکهها استفاده کنید. بااینحال، غلظت این محصولات بسیار کمتر از مواردی است که در مطب دندانپزشکی استفاده میشود. بااینحال، در برخی موارد شدید لکههای فلوئوروزیس یا تتراسایکلین، سفیدکردن دندان برای پوشاندن لکههای قهوهای یا سیاه دندان کافی نیست. در چنین مواردی، دندانپزشک ممکن است روکش بخصوصی را برای پوشاندن دندانهای لکهدار توصیه کند.
• پوسیدگی دندان
وقتی لکههای سیاه روی دندانها را نمیتوان با جرمگیری و پولیش یا سفیدکردن از بین برد، ممکن است با یکدندان پوسیده روبرو باشید. پوسیدگی روی سطوح دندان ایجاد میشود که منجر به ایجاد حفرههای سیاه یا قهوهای میشود که باید توسط دندانپزشک برداشته و تمیز شود. یک ماده پرکننده جدید در بالای آن قرار میگیرد تا سوراخ را ببندد. یک ماده ترمیمی رایج مورداستفاده، رزین کامپوزیت است که یک ماده همرنگ دندان برای حفظ زیبایی است.
پیشگیری از سیاهشدن دندان
دندانهای سیاه نهتنها جذابیت ظاهری ندارند و نگاه به آنها خوشایند در نظر گرفته نمیشود، بلکه در بسیاری از موارد ممکن است با درد قابلتوجهی نیز همراه باشند. همانطور که یکدندان سیاه بدتر میشود، میتواند منجر به مشکلات بیشتر زیر خط لثه و مشکلات دیگری شود، بنابراین جلوگیری از بروز آنها در وهله اول انتخاب معقولی است. هنگامی که دندانهای سیاه خود را درمان کردید، نکات زیر میتواند به کاهش احتمال تکرار آن کمک کند:
• افزایش بهداشت دهان و دندان: اگر دندانهای سیاه الهامبخش شما برای مراقبت بهتر از سلامت دهان و دندان خود نباشد، پس چه چیزی باعث میشود تا بهداشت دهان و دندان خود را جدی بگیرید؟ جدیگرفتن سلامت دهان و دندان با مسواکزدن و نخ دندان کشیدن مناسب کمک به پیشگیری از سیاهشدن دندان میکند. کودکان میتوانند از آموزش در این زمینه بهرهمند شوند و والدین باید از بهداشت دهان و دندان فرزندان خود اطمینان حاصل کنند.
• مراقب لثههای خود باشید: افراد به طور طبیعی بر مشکلات دندانهای خود تمرکز میکنند، اما لثهها نیز میتوانند عامل مهمی برای بسیاری از مشکلات دندانی باشند. مطمئن شوید که لثههای خود را بهآرامی بهعنوان بخشی از روال خود مسواک میزنید، این کار باعث میشود از خونریزی لثه جلوگیری کنید و به طور منظم بین دندانها از نخ دندان استفاده کنید.
• دهانشویه یا آدامس را امتحان کنید: سیاهی دندانهای ناشی از لکهها و تجمع جرم، پلاک و سایر علائم موقتی را میتوان با استفاده از دهانشویه و آدامسهای سفیدکننده مخصوص کاهش داد. همچنین میتوانید سعی کنید تاحدامکان از غذاهای مشکلدار خاصی که دندانهایتان را لکهدار میکنند، اجتناب کنید.
نتیجهگیری
دندانپزشک میتواند تشخیص دهد که آیا دندان به دلیل لکشدن، تجمع جرم یا پوسیدگی سیاه شده است یا خیر. افراد برای درمان سیاهی دندان بدون توجه به علت به کمک متخصص نیاز دارند. در کلینیک تخصصی دکتر مهریزی، شما میتوانید بهترین خدمات را برای حل مشکلات خود دریافت کنید. رعایت بهداشت مناسب دندان میتواند به منبع قابلاعتماد از سیاهشدن دندانها کمک کند. پس از برداشتن یکدندان سیاه، ممکن است فرد با مراقبت مناسب دیگر هرگز دندانهای سیاهی نداشته باشد. دکتر مهریزی تمام خدمات ارتودنسی دندان مانند ارتودنسی ثابت، ارتودنسی متحرک، ارتودنسی کودکان، ارتودنسی نامرئی، ارتودنسی لینگوال، ارتودنسی بزرگسالان و ارتودنسی سرامیکی را با بهترین ابزار و تکنولوژی روز دنیا انجام می دهد. نمونه درمان های ارتودنسی ایشان را ببینید و با خیال راحت تصمیم بگیرید.
