هایپردونتیا یا دندان اضافه چیست؟
آیا می دانید هایپردونتیا یا دندان اضافه چیست؟ دندان اضافی نیز مانند دندان نهفته یکی از اختلالات و ناهنجاریهای دهان و دندان است. دندان اضافه در بزرگسالان و یا دندان اضافه در نوزاد زمانی شناخته می شود که دندان ها بیشتر از تعداد استاندارد در دهان وجود داشته باشند. علاوه بر دندان اضافی، وجود دندان نهفته یکی از ناهنجاریهای دندان است که باید به وسیله ارتودنسی درمان شود. وجود دندان عقل نهفته و دندان نیش نهفته بسیار شایع است که باید درمان شوند. هایپردونتیا یا دندان اضافه تنها برای ۱ الی ۴ درصد جمعیت جهان اتفاق میافتد که ممکن است شما نیز یکی از آن ها باشید. در این مطلب از دکتر مهریزی، دکتر ارتودنسی، به علل رشد دندان اضافه و نحوه تشخیص و درمان آن خواهیم پرداخت.
علل رشد دندان اضافه
عوامل مختلفی برای رشد دندان های اضافه در دهان وجود دارد. در واقع، دندان ها از غشا دندانی تبدیل به جوانه های دندان و سپس به دندان تبدیل می شوند. ممکن است با فعالیت بیش از حد یکسری از سلول ها که باعث تحریک غشا دندانی می شوند، منجر به رشد بیشتر جوانه های دندانی در فک ها شوند و یا در اثر برخی از عوامل محیطی خاص دندان های اضافه رشد کنند.
اما در گزارش های متعددی بیان شده است که عوامل ژنتیکی در رشد دندان های اضافه در فک بالا بسیار موثر است. بیماری های شکاف کام و لب، سندرم گاردنر، کلیدوکرانیال دیسپلازی در اثر عامل ژنتیکی هستند. شکاف کام و لب که مخرب زیبایی هستند در مراحل رشد جنین اتفاق می افتد که در حالت عادی در اوایل بارداری اجزا چهره جنین به شکل جدا از هم رشد می کنند و سپس به هم وصل می شوند و چهره کودک تشکیل می شود. اما گاهی برخی از اجزا به هم وصل نمی شوند که عموما شکاف کام و لب این گونه است.
اطلاعات بیشتر: قیمت ارتودنسی دندان در تهران
انواع دندان اضافی بر اساس مکان رشد
دندان های اضافی می توانند در سراسر دهان ایجاد شوند. دندانپزشکان آن ها را براساس مکانی که رشد کرده اند اینگونه طبقه بندی می کنند:
- مزیودنس: این یک دندان اضافی است که بین دو دندان برش مرکزی رشد می کند، یعنی دو دندان صاف در جلوی فک بالا
- دیستومولار: این اشاره به یک دندان اضافی دارد که در ردیف پشت دندان های آسیاب رشد می کند، یعنی دندان های بزرگ و مسطح در پشت دهان
- پارامولار: این یک دندان اضافی است که در کنار یکی از دندان های آسیاب رشد می کند و خارج از خط دندان های دیگر است.
نحوه تشخیص هایپردونتیا
اگر دندان اضافه درآمده باشد و ظاهرش نمایان شده باشد، تشخیص هایپردونتیا بسیار ساده است. اما اگر دندان اضافه هنوز نمایان نشده باشد، شما میتوانید در معاینه منظم خود با دندانپزشک و تهیه عکس ایکس ری متوجه وجود آن شوید. در نهایت ممکن است دندانپزشک شما برای بررسی دقیق شرایط دهان، فک و دندانها، از شما بخواهد که سیتیاسکن تهیه کنید. در تمام این مراحل، پزشک را از شرایط ژنتیکی خود آگاه کرده و سابقه بیماریهای خود را شرح دهید.
روش های درمان دندان اضافه
با استفاده از روش های زیر می توان عارضه دندان اضافه را درمان کرد و از بروز عوارض مرتبط با آن پیشگیری نمود:
کشیدن دندان
کشیدن دندان اضافه به محل قرار گیری آن بستگی دارد. در صورتی که این دندان ها در قسمت جلوی دهان قرار داشته باشند و علاوه بر آن ها دندان های اصلی نیز موجود باشند، می توان دندان اضافه را کشید. اما در برخی موارد ممکن است دندان در بخش عقبی دهان رشد کرده باشد و در صورتی که فرد دندان اصلی خود را کشیده باشد و یا به هر دلیل دیگری از دست داده باشد، می توان دندان اضافی را جایگزین آن نمود. بنابراین کشیدن دندان اضافه به محل قرار گیری آن، سالم بودن و همچنین تعداد دندان های موجود در دهان بیمار بستگی دارد.
جراحی اندودونتیک
جراحی اندودنتیک یک تکنیک جراحی دهان است که دندانپزشک شما، فقط وقتی اقدام به استفاده از این روش مینماید که دندان اضافه و دندان دائمی به هم جوش خورده باشند .در این روش، دندانپزشک ابتدا بافت اطراف ریشه دندان جوش خورده را بلند کرده و سپس با جراحی، دندان جوش خورده را حذف میکند. زیرا ریشه دندان درگیر شده و تنها راه رفع مشکل از طریق جراحی میباشد.
ارتودنسی دندان اضافی
برای بیماران مبتلا به هایپردونتیا، ممکن است درمان ارتودنسی همراه با استخراج ضروری باشد. یک جراح دهان و دندان می تواند دندان اضافی را برداشته و سپس یک متخصص ارتودنسی می تواند دندان ها را برای ایجاد لبخندی هماهنگ و سالم تراز کند. برخی از بیماران ممکن است نیازی به استخراج نداشته باشند و فقط به درمان ارتودنسی نیاز داشته باشند. مشاوره با یک متخصص ارتودنسی به شما کمک می کند تا یک برنامه درمانی ایجاد کنید که نیاز شما را به بهترین شکل برآورده کند.
اطلاعات بیشتر: بهترین متخصص ارتودنسی ثابت
چه موقع برای ارتودنسی دندان اضافی به دندانپزشک مراجعه شود؟
اگر فردی متوجه دندان های اضافی به خصوص دندان هایی که با دندان های اطراف همخوانی ندارد شود، باید به دندانپزشک مراجعه کند. به طور کلی، در مورد هر گونه تورم یا درد در دهان با دندانپزشک مشورت کنید. در صورت مشاهده دیرکرد رشد دندان های دائمی کودک و یا وجود فاصله زیاد بین دندان های دائمی به خصوص دندان های جلو، والدین با دندانپزشک مشورت کنند. مهم است که معاینات معمول دندانپزشکی را جدی بگیرید. یک دندانپزشک ممکن است در طی یک معاینه منظم یا اشعه ایکس، هایپردونتیا را تشخیص دهد.
عوارض دندان های اضافی چیست؟
اکثر دندان های اضافی باعث ایجاد عوارضی می شوند که برخی از عوارض هایپردونتیا عبارتند از:
- شکاف بین دندان ها
- ازدحام بیش از حد دندان در دهان
- وجود داشتن دندان های کج
- درد و التهاب
- عفونت مانندالتهاب لثه
- تاخیر در رویش دندان های دائمی
- تأثیر دندان های ثنایای دائمی
- تشکیل غیر طبیعی ریشه در دندان های مجاور
- ضایعات کیستیک در اطراف دندان ها
- عدم رشد به موقع دندان های شیری
کلام آخر
در این مطلب آموختیم، که هایپردونتیا یا دندان اضافه چیست؟ اگر از اختلال هایپردونتیا رنج میبرید، توصیه میشود در همان مراحل اولیه با مراجعه به بهترین دندانپزشکی که در دسترس دارید برای درمان آن اقدام کنید. در غیر این صورت در آینده ممکن است با اختلالات جدیتری روبهرو شوید. این مسئله را هم در نظر داشته باشید که کشیدن دندان اضافی اساسا بهمانند سایر دندانها است. جدیترین حالت این است که به دلایلی نیاز به جراحی پیدا کند. منظور اینکه با طی کردن روند درمانی در آینده دیگر هیچ مشکلی نخواهید داشت. تنها یک یا دو هفته پس از جراحی یا کشیدن دندان کمی ناراحتی و درد احساس خواهید کرد و بعد از آن، همه چیز به حالت اولیه برخواهد گشت.
